6 Şubat ve 20 Şubat’ta toplumsal hayatı altüst eden, Cumhuriyet tarihinin en büyük felaketlerinin yaşandığı Maraş depreminin 1. Yılında, eğitimde meydana gelen aksaklıklarla ilgili VELİ-DER Denizli şubesi bir basın açıklaması yaptı.
Veli-Der (Öğrenci Veli Derneği) Denizli Şube Başkanı Elif Bekci, depremin yaşandığı bir yıllık süreçte barınma, eğitim, sağlık, çevre ve mülkiyet hak ihlalleriyle ilgili olarak pek çok sorun yaşandığını ve sorunların hala devam ettiğini belirterek, “Bu zaman zarfında eğitime, çocuklarımıza dair kaygılarımız çoğalarak devam etti. Tüm çağrılara rağmen eğitimdeki sorunlar can yakıcı bir şekilde çözüm bekliyor.
MEB’in yaptığı son açıklamalara göre, deprem bölgesinde 936 okul kullanılamaz hâle gelirken bu sayı derslikler için 11 bin 738’dir. Depremin eğitim ortamlarına etkisinin en güçlü olduğu il gerek oransal gerekse sayısal olarak Hatay olmuştur. Hatay’da neredeyse iki derslikten biri, dersliklerin yüzde 45,4’ü kullanılamaz hâle gelmiştir. MEB 11 bin 738 dersliğin yeniden yapımı için planlama yapıldığını söylenmesine rağmen, yapılan bu açıklamaların gündelik hayatta pratiğe dönüşmediği görülmüştür.
Dersler 30 dakikaya düşürülmüş, ikili eğitim-öğretim nedeniyle sınıf mevcutları artmıştır ve okulların gün aydınlanmadan başlayıp geç saatte karanlıkta bitmesi ciddi anlamda nitelikli eğitim hakkı ihlaline sebep olmaktadır. Karanlıkta başlayıp, karanlıkta biten eğitim çocuklarımızın can güvenliği sorununa neden olmaktadır. Eğitime erişimdeki sorunlar, okullarda kaynak, internet ve elektrik altyapılarında ciddi sorunların bulunması eşitsizliği her geçen gün artırmaya devam etmektedir.” Dedi.
“ÇOCUKLAR EŞİT KOŞULLARA SAHİPMİŞ GİBİ HAREKET EDİLDİ”
Deprem sonrasında depremden etkilenen çocukların eğitime erişime yaşadığı sıkıntılar ve çocukların yaşadığı travmaların göz ardı edildiğini belirten Bekci, “Ülkenin her yerindeki çocuklar eşit koşullara sahipmiş gibi hareket edilerek çocuklar merkezi sınav dayatmasıyla karşı karşıya bırakılmıştır. Türkiye’nin genelinde uygulanan sınavların deprem yaşayan öğrencilere de aynı koşullarda uygulanması hem çocuk haklarına hem de eşitlik ilkesine aykırıdır. Örgün eğitim dışına çıkma riski olan öğrencilerin MESEM uygulamalarının bölgede yaygınlaştırılmasıyla çocuk işçiliği teşvik edilmiş, deprem bölgesindeki, özellikle Hatay’dakiçocuklarımızınokullardan uzaklaşmasına, okul terklerinin artmasına neden olmuştur.
Bir yıl boyunca öğrenciler, veliler, eğitimciler, Demokratik Kitle Örgütleri açık, net ve bilimsel kriterlere dayanarak bu süreçte yapılması gerekenleri defalarca ifade etmelerine rağmen, eğitimdeki sorunlara çözüm getirilmemiştir. Bir kez daha Öğrenci Veli Derneği olarak, deprem bölgesinde yapılması gerekenleri sıralamak ve yetkilileri göreve davet etmek istiyoruz.” Dedi.
MEB’E ÇAĞRIMIZDIR
Elif Bekci Milli Eğitim Bakanlığı’na çağrımız var diyerek taleplerini şöyle sıraladı:
1) Ortak sınavlar ülke geneli ve deprem bölgesi açısından özel olarak ele alınmalı öğrencilere ek kontenjan verilmelidir.
2) Deprem bölgelerinde ihtiyacı olan tüm öğrencilere karşılıksız, geri ödemesiz burs desteği verilmelidir.
3) Tüm öğrencilere ücretsiz servis sağlanmalıdır. Ücretsiz ulaşıma dair yönetmelik değiştirilmelidir.
4) Nüfusun yoğunlaştığı yerleşim yerlerinde ve kırsal alanlarda tüm çocuklar için eğitim ortamları sağlanmalı, telafi programları düzenli bir takvimle hayata geçirilmelidir.
5) Her okula en az bir psikolojik danışman ve rehber öğretmen ataması yapılmalıdır.
6) Yıkılan, hasarlı okulların, dersliklerin inşası tamamlanmalı, yapılan hazırlıklar ve süreç deprem bölgesindeki velilerle şeffaf bir şekilde paylaşılmalıdır.
7) Ders materyalleri, internet, elektrik alt yapı sorunları bir an önce çözülmelidir.
8) Deprem bölgesindeki öğretmenlere, tüm eğitim emekçilerine düzenli olarak her ay ekonomik destek sağlanmalıdır.
9) Tüm öğrencilere, öğretmenlere, velilere düzenli psikolojik destek sağlanmalıdır.
11) Örgün eğitimin dışına çıkan çocuklarımızın okullara geri dönüşü sağlanmalıdır.
12) Tüm çocuklarımıza ve eğitim emekçilerine ücretsiz okul yemeği ve ücretsiz temiz su sağlanmalıdır.
13) Okul kayıtlarında adrese dayalı kayıt uygulamasına son verilmeli, çocuklarımıza liseye geçişlerinde merkezi sınavdan muaf olmalı, istedikleri okul türünde eğitim görmeleri sağlanmalı, üniversiteye geçişte de en az 5 yıl ek kontenjan hakkı verilmelidir.
14) 2023-2024 eğitim-öğretim yılında, özellikle deprem bölgesinde ve deprem bölgesinden göç etmiş çocukların devamsızlık kayıtları yakından izlenmeli düzenli olarak her ay bu veriler kamuoyu ile ilçe ilçe, okul-okul paylaşılmalıdır.
15) 2 Mayıs 2023’te yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı uygulanmalı, kullanılacak protez ve ortezler ve ilgili tedavi giderleri kamu idaresi tarafından karşılanmalıdır.
16) Deprem bölgesinde özel eğitim ihtiyacı bulunan çocuk sayısı tespit edilmeli, kamuoyuna açıklanmalıdır. Özel eğitim gereksinimi olan çocukların cihaz, eğitim materyali ihtiyaçları kamu idaresi tarafından karşılanmalı, eğitime, eğitim kurumlarına erişim olanakları sağlanmalıdır.
17) Kırsal kesimlerde, güncel nüfus verileri açıklanmalı, köy okullarına yeni öğretmen ataması yapılmalı, eğitimin sürdüğü köylere ücretsiz servis araçları sağlanmalı, düzenli, gezici psikolojik danışman ve rehber öğretmenler ve sürdürülebilir bir şekilde görevlendirilmeli ve destek hizmetleri sunulmalıdır.