Bugün, 3 Mart 2025. Türkiye, 33 yıl önce Zonguldak Kozlu’daki kömür madeninde yaşanan grizu patlamasıyla sarsılmış, 263 maden emekçisi hayatını kaybetmişti.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), bu acı olayın yıldönümünü “İş Cinayetlerine Karşı Mücadele Günü” olarak anıyor ve iş kazalarıyla iş cinayetlerine dikkat çekiyor.
TMMOB Denizli İKK Dönem Sözcüsü Mehmet Öztürk yaptığı açıklamada, “Ülkemizde her yıl binlerce emekçi, çalışırken yaşamını yitiriyor; madenler, fabrikalar, inşaatlar ve tersaneler adeta ölüm alanlarına dönüşüyor.” Dedi.
33 YILDA ON BİNLERCE KAYIP
Öztürk, Zonguldak’taki facianın üzerinden geçen 33 yılda, iş cinayetleri hız kesmeden devam ettiğini ifade ederek, “Resmi verilere göre, sadece 2024 yılında en az 1897 işçi, işyerlerinde yaşanan kazalar sonucu hayatını kaybetti. TMMOB’nin açıklamasına göre, son 23 yılda, yani AKP iktidarı döneminde, 32 binin üzerinde emekçi işyerlerinde yaşamını yitirdi. “Evine ekmek götürmek için çalışan işçiler, yaşam mücadelesine yenik düşüyor” denilen açıklamada, bu tablonun denetimsizlik ve kar hırsından kaynaklandığı belirtildi.” Dedi.
KARTALKAYA’DAKİ YANGIN FACİASI
Son olarak Kartalkaya’da yaşanan yangın faciası, iş güvenliği konusundaki ihmalleri bir kez daha gözler önüne serdiğini belirten Öztürk, “Yetkililere göre, patronların daha fazla kâr elde etmek için gerekli önlemleri almaması ve kamu otoritelerinin denetim yapmaması faciaya zemin hazırladı. Olayda çok sayıda kişi hayatını kaybederken, bu tür toplu ölümlerin yanı sıra her gün tekil iş kazalarının da yaşandığı vurgulandı.” Dedi.
YASAL DÜZENLEMELER YETERSİZ
Öztürk açıklamasında, ülkemizde işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında 2013’te yürürlüğe giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, çalışma hayatını düzenleyen temel yasalardan biri olduğunu söyleyerek, “Ancak bu yasa, işverenlerin yükümlülüklerini taşeron şirketlere devretmesine olanak tanıyor. Ortak Sağlık Güvenlik Birimleri (OSGB) adı verilen şirketlerin devreye girmesiyle, işçi sağlığı ve güvenliği piyasa koşullarına terk edilmiş durumda. TMMOB, bu yasayı “İşçi Sağlığı ve Güvenliğini Taşeronlaştırma Yasası” olarak nitelendiriyor.” Dedi.
MÜCADELE ÇAĞRISI
TMMOB, iş cinayetlerinin büyük çoğunluğunun önlenebilir olduğunu vurguladı. Bilimsel ve teknik adımlarla, faciaya davetiye çıkaran koşulların ortadan kaldırılabileceği belirtildi. Açıklamada, “İnsan onuruna yakışır, güvenli ve güvenceli bir çalışma düzeni için yılmadan mücadele edeceğiz” denildi. 3 Mart’ta bir kez daha seslerini yükselten emek örgütleri, iş güvenliği önlemlerinin artırılmasını ve etkin denetim sisteminin kurulmasını talep etti.
Anahtar Kelimeler: iş cinayetleri, iş güvenliği, emekçi ölümleri
