Hayvancılık destekleri açıklandı. Resmi Gazete’nin dünkü sayısında (26 Temmuz 2024) yayınlanan Cumhurbaşkanlığı Kararı ile hayvancılıkta 3 yıl uygulanacak yeni destekleme modeli belli oldu. Yeni destekleme modelinde üretimin her konusu için değil katsayı ve performansa göre destekler verilecek.
TEMEL VE ÜRÜN GELİŞTİRME DESTEKLERİ
Büyükbaş, küçükbaş hayvancılık, arıcılık ve ipek böceği için temel destek miktarları belirlendi. Aile işletmeleri, genç ve kadın girişimciler, birinci derecede tarımsal örgüt üyeleri, planlama bölgelerinde bu faaliyetleri yapanlara belirlenen katsayı ile ilave destekler verilecek.
Açıklanan yeni modelde suni tohumlama, soy kütüğü, yerli sperma, ari işletme gibi konularda da ilave destekler var. Ürün geliştirme destekleri kapsamında ise çiğ süt, besilik erkek sığır (karkas) ve tiftik üretimi desteklenecek.
Yeni destekleme modeli ile hayvancılık yapan kadın ve gençler için ilk kez ilave destek uygulanacak. Verimliliği artırıcı kriterleri sağlayan üreticiler desteklerden daha fazla yararlanacak.
BAZI DESTEKLER KALDIRILDI
Geçmiş yıllarda destekleme kararnamesinde yer alan hayvancılık desteklerinden bazıları yeni modelde yer verilmeyerek kaldırıldı. Hayvancılıkta kaldırılan destekler arasında; yem bitkileri desteği (bu bitkisel üretim destekleri içinde yer alabilir), hayvan başına destek, dişi manda desteği, düve alım desteği, anaç koyun ve keçi desteği, sürü yenileme desteği.
Resmi Gazete’nin 26 Temmuz 2024 tarihli sayısında yayınlanan 2024-2025 ve 2026 yılı hayvancılık destekleri özetle şöyle:
1- BÜYÜKBAŞ HAYVANCILIK DESTEKLERİ
Tarım ve Orman Bakanlığı (Bakanlık) tarafından belirlenen programlı aşıları tamamlanmış, yılı içinde doğan, 4 ay (120 gün) ve üzeri yaşta buzağı/malaklara hastalıktan ari işletmeler hariç en fazla 500 baş ile sınırlı olmak üzere 2024 yılı için hayvan başına 1.000 lira temel destek, buzağının doğduğu işletmeye ödenir.
2-KÜÇÜKBAŞ HAYVANCILIK DESTEKLERİ
Damızlık Koyun/Keçi Yetiştiricileri Birliğine üye yetiştiricilerin (birlik olmayan illerde bu şart aranmaz), Bakanlıkça belirlenen aşıları tamamlanmış, yılı içinde doğan ve doğduğu işletmede en az 4 ay (120 gün) kalan oğlak/kuzularına 2024 yılı için hayvan başına 200 lira temel destek ödenecek.
3- ATIK DESTEĞİ
Bakanlıkça programlanan aşı uygulamaları sonrasında oluşan atıklar için hayvan sahiplerine, 2024 yılı için büyükbaş hayvan atıkları için hayvan başına 5 bin lira, küçükbaş hayvan atıkları için hayvan başına 1.000 lira destek ödenecek.
4- ARICILIK DESTEĞİ
Bakanlık Arıcılık Kayıt Sistemine kayıtlı, üretici/yetiştirici örgütlerine üye üreticilere arılı kovan başına 2024 yılı için 100 lira, üye olmayanlara 80 lira temel destek ödenecek.
5- İPEK BÖCEĞİ DESTEĞİ
Ürettiği yaş kozayı Kozabirlik/kooperatifleri veya faaliyet alanı kozadan flatürle ipek çekimi ve işleme olan tüzel kişilik vasıflarına haiz işletmelere satan üreticilere 2024 yılı için kilo başına 1.000 lira temel destek ödenecek.
6- ÇİĞ SÜT DESTEĞİ
Yeni destekleme modeli kapsamında çiğ süt desteği 2024 yılında değil 2025 yılından itibaren ödenecek. Buna göre, 1/1/2025 tarihinden itibaren, üretmiş olduğu çiğ sütü 17/12/2011 tarihli ve 28145 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Gıda İşletmelerinin Kayıt ve Onay işlemlerine Dair Yönetmelik kapsamındaki süt işleme tesislerine satan ve 5 inci maddede yer alan bir tarımsal amaçlı örgüte üye/ortak olan üreticilere; manda, koyun, keçi ile niteliğine ve pazarlama şekline göre inek sütüne, Bakanlığın belirleyeceği dönemler ve kriterler ile üretim maliyeti dikkate alınarak belirlenen birim tutarlar üzerinden temel destek ödemesi yapılacak.
7- BESİLİK ERKEK SIĞIR (KARKAS) DESTEĞİ
Bakanlıkça gerekli görülen hallerde ve üretim maliyeti dikkate alınarak belirlenen dönemlerde, Bakanlık Hayvancılık Bilgi Sistemine kayıtlı, yurt içinde doğmuş, en az 200 kg karkas ağırlığa ulaşan erkek sığırlarını (manda dâhil), mevzuatına uygun kesimhanelerde kestiren yetiştiricilere en fazla 200 baş ile sınırlı olmak üzere, müstahsil makbuzu/fatura üzerinden 2024 yılı için hayvan başına 500 lira temel destek ödenecek.
8- TİFTİK ÜRETİMİ DESTEĞİ
Üretmiş olduğu tiftiği, Tiftik ve Yapağı Tarım Satış Kooperatifleri Birliğine (Tiftikbirlik), Tiftikbirlik’e bağlı kooperatiflere, Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliklerine veya Bakanlığa kayıtlı yün işleme tesislerine müstahsil makbuzu karşılığında satan ve Tiftik Kayıt Sistemi veri tabanına kaydettiren üreticilere 2024 yılı için kilo başına 80 lira temel destek ödenecek.
SU ÜRÜNLERİ ÜRETİMİNİN DESTEKLENMESİ
Su ürünleri yetiştiriciliği yapanlara, su ürünleri bilgi sistemine kayıtlı olmak şartıyla, Bakanlıkça onaylı su ürünleri yetiştiricilik belgesine sahip ve su ürünleri yetiştiriciliği faaliyetinde bulunan işletmelere ürettikleri türler ve üretim şekline göre alabalık ve sazanda kilo başına 1,2 lira, yeni türler için kilo başına 3 lira, midye için kilo başına 1 lira, toprak havuz yetiştiriciliğinde kilo başına 1,5 lira temel destek ödemesi yapılacak. Bazı teknik kriterlere göre bu destekte artışlar olacak.
HANGİ DESTEK NE ZAMAN UYGULANACAK?
1- Hayvansal üretimin desteklenmesi, Su ürünleri üretiminin desteklenmesi, Tarımsal araştırma ve geliştirmenin desteklenmesi kapsamındaki desteklemeler 2024-2025- 2026 yıllarında, çiğ süt desteği ve küçük ölçekli balıkçılık desteği 2025-2026 yıllarında uygulanacak.
2- Temel desteklerin birim tutarları ve katsayılar Orta Vadeli Program hedefleri dikkate alınarak bütçe imkânları dâhilinde her yıl yeniden belirlenecek.
3- Bu Karar kapsamındaki hayvan gen kaynakları, tiftik üretimi ve ipek böceği destekleri 2024 yılı bütçesinden diğer tüm destekler ile kalan ödemeler 2025 yılı bütçesinden ödenecek. Ancak, 2024 yılı bütçe imkânları uygun olduğu takdirde bu ödemelere 2024 yılı bütçesinden de başlanabilir.
4- Çiğ süt piyasasının düzenlenmesi uygulamasında, ESK tarafından yapılan alım ve satım arasında oluşacak fark, hayvancılık destekleme bütçesinden karşılanacak.
5- Bu Karar kapsamında yapılan tarımsal destekleme ödemeleri kamu kaynağı olduğundan hak sahibinin hesabına aktarılmadan önce haciz/icra, temlik ve benzeri işlemler yapılamayacak..
